بیانیه جمعی از دموکراسیخواهان آذربایجان
پیرامون معضلات جامعه ایران و مبانی گذار از آن
مورّخه ۰۷/۰۹/۱۴۰۱
ما بهعنوان جمعی از دموکراسیخواهان آذربایجان
حل موانع و مشکلات ذیل را برای توسعهی همهجانبهی کشور ضروری میدانیم
، که این راهکارها میبایست بر مبنای موازین بینالمللی و رعایت اعلامیّههای جهانی حقوق بشر
،حقوقزبانی، حقوق افراد متعلّق به اقلیّتهای ملّی، مذهبی و زبانی
،میثاقهای بینالمللی حقوق مدنی–سیاسی
حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کنوانسیونهای رفع هرگونه تبعیض
،علیه زنان، رفع هرنوع تبعیض نژادی، حقوق کودک، میراث فرهنگی وطبیعی جهان
عدم تبعیض درآموزش و پرورش و حفاظت ازمحیط زیست مصوب سازمان ملل متحد و سازمان یونسکو
مورد تدقیق، تدوین و اجرا قرار گیرد
١
مسئلهی خودکامهگی و باز تولید آن
،لزوم گذار به «دموکراسی»، تضمین حقوق و آزادیهای فردی و اجتماعی شهروندان
تفکیک و استقلال واقعی قوا، تضمین آزادی بیان و گردش آزاد اطّلاعات، تضمین برگزاری انتخابات آزاد،
،شناسایی حق رفراندم، مشارکتدادن مردم در ادارهی امور کشور، علنی بودن دادگاهها، تضمین آزادی احزاب
تشکّلهای صنفی و آزادی رسانههای عمومی
٢
مسئلهی زنان
الف
لزوم حلّ مشکلات زنان از طریق تأمین برابری کامل حقوق زن و مرد، رفع کلّیه مظاهر
ظلم و تبعیض و تحقیر و خشونت علیه آنان و بهرسمیت شناختن نقش فعّال زنان در تحولات اجتماعی
و برطرف نمودن موانع فرهنگی-حقوقی مردسالار برای حضور آنان در جایگاههای شایسته شغلی
.و کلان مدیریتی در عرصههای اجتماعی، اقتصادی، اداری، سیاسی کشور
ب
تأکید ویژه در مورد زنانی که در معرض انواع تبعیضهای درهمتنیده (نژادی، زبانی و طبقاتی ) قرار دارند
و از تأثیرات مرکب آنها دچار رنج مضاعفی هستند و لزوم اعمال تبعیض مثبت
برای رهایی از تضییق و تضییع حقوق اجتماعی-سیاسی، اقتصادی و قانونی آنان
٣
مسئلهی جوامع فرهنگی و ملّیتها
الف
.ایران متعلّق به همه ایرانیان است، لذا همهی جوامع فرهنگی و ملّیتهای ایرانی باید متساویالحقوق باشند
.زبان و فرهنگ هر یک باید مورد حمایت عادلانه و بدون تبعیض قرار گیرد
آموزش زبان مادری و آموزش بهزبان مادری حق مسلّم همه انسانهاست
ب
لزوم تحوّل اساسی در ساختار اداری و سیاسی کشور از سیستم متمرکز به سیستم فدرالیسم دموکراتیک
.باتشکیل ایالتهای مختلف
،این مهم ازطریق تأسیس مجالس ایالتی و نهادهای اداری-سیاسی محلّی
رفع کلّیه تبعیضهای اقتصادی و فرهنگی
و مشارکتدادن ملّیتها در تصمیمگیریهای کلان و ادارهی کشور قابل تحقق است
۴
شکاف مرکز-پیرامون
لزوم رفع هرگونه تبعیض از مناطق محروم پیرامونی از طریق اعمال تبعیض مثبت بهنفع مناطق محروم
و ضرورت سرمایهگذاری و توسعهی زیرساختها در راستای محرومیّتزدایی در این مناطق
۵
بحران زیستمحیطی
الف
،لزوم احیاء و حفاظت محیط زیست و ممانعت از تخریب آن
مقابله با آلودهگی منابع طبیعی، خشک شدن دریاچهها و تالابها، فرسایش خاک، کویرزایی،
افت آبهای زیرزمینی و فرونشست دشتها (که علاوه بر عامل جهانی تغییرات اقلیمی) عمدتاً
.ناشی از اجرای سیاستهای نامتوازن توسعه، رشد بیروّیه جمعیّت و توزیع نامتناسب آن میباشد
ب
با توجه به اینکه مهمترین بحران محیط زیستی ایران بحران آب است
،که تبعاتی از جمله بروز درگیری بین ساکنان حوزههای مختلف آبی و مهاجرتهای اقلیمی را در پی دارد
لذا حلّ آن بایستی در اولویّت برنامهریزیهای کلان کشور قرارگیرد
۶
مسئلهی جوانان و شکاف سنّی
ضرورت توجه به جایگاه جوانان در امور اجتماعی،
پرهیز از تحمیل هرگونه سیاست مداخله گرایانه برای تحمیل سبک زندگی خاص،
تأمین امنیت و افزایش امید نسل جوان، اصلاحات بنیادی در نظام آموزشی
و تاکید برعدالت آموزشی، تجدیدنظر در نحوه خدمت نظام وظیفه و سرمایه گذاری
برای پرورش استعدادهای نسل جوان
٧
بحران اقتصادی وشکاف طبقاتی
الف
لزوم تغییرات بنیادین در نظام اقتصاد رانتی و نفتی کشور برای رسیدن به نظام اقتصادی توسعهمحور
با تکیه بر اصول علمی، بهرهگیری از کلیه ظرفیتهای ملی با ترویج خلاقیت عمومی
و ابتکارات کارآفرینان فراهم نمودن زمینه های ثبات اقتصادی
از طریق جذب سرمایههای خارجی و تقویت سرمایهگذاری داخلی و کاهش بیکاری
ب
لزوم تأمین عدالت اجتماعی بهمثابه خواست اکثریّت مردم از طریق مبارزه با رانت و فساد اداری
،و انواع تبعیض در فرصتهای شغلی و اقتصادی
لزوم جبران کامل اثرات تورّم برای قشر آسیبپذیر حقوقبگیر (کارگران، کارمندان، بازنشستهگان) و
،اتخاذ سیاستهای محرومیتزدایی از حاشیهنشینان
،مشارکتدادن کارگران واحدهای تولیدی و صنعتی در سهام شرکتها و سود سهام حاصل از آن
توجه ویژه در بودجه بندی حوزهی سلامت
و تسهیل استفاده عموم از خدمات بهداشتی و درمانی
٨
تبعیض های دینی و عقیدتی
،لزوم تأمین برابری پیروان ادیان و مذاهب و فِرَق مختلف
،آزادیِ برگزاری آیینها و مناسک دینی
تفکیک نهاد دین از نهاد حکومت و رفع هرگونه تبعیض در مورد نحلههای دینی و عقیدتی
٩
تنشهای بینالمللی
،لزوم قرار گرفتن کشور در بستر روابط دوستانه با همسایهگان
، کشورهای منطقه و جامعهی جهانی از طریق تنشزدایی در روابط خارجی و کمک به صلح پایدار
.تنظیم سیاست خارجی مبتنی بر منافع ملی که متضمن امنیت، رفاه و آزادی است
.اجتناب از نظامیگری توسعه طلبانه که منجر به اتلاف منابع مالی کشور در مسابقه تسلیحاتی می شود
اعتقاد داریم که بیتوجّهی به معضلات فوق دلیل اصلی گسترش نارضایتیها و مهاجرت میلیونی هموطنان
به ویژه دانشآموختهگان، نخبهگان، کارآفرینان و فرار سرمایهها به خارج از کشور
.و بروز بحرانهای وسیع اجتماعی شدهاست
بحرانهایی که هر ازگاهی به اعتراضات وسیعی منجر میشود
.و هربار نیز شکاف مردم با حکومتگران را عمیقتر میسازد
،بر این باوریم؛نیروهای صدیق و مردمی که میتوانند در سپهر سیاسی کشور نقشی بر عهده گیرند
باید در راستای شناخت مسائل و معضلات فوق قدم برداشته، رویکرد و سیاستگذاریهای خود را
.معطوف به ارائهی راه حلّ یکایک این مسائل برای پشت سر گذاشتن آنها نمایند
،ما بهعنوان جمعی از دموکراسیخواهان آذربایجان
،ضمن دعوت از هموطنان عزیز جهت اتحاد حول محورهای فوق
آمادگی خود را برای هرگونه همفکری و همکاری در این موارد بخصوص مسائل اقوام
و ملّیتهای ایرانی و مسائل خاص آذربایجان اعلام میداریم
امضاء کنندهگان
-ا- ابراهیم شندآبادی ۲-ابوالفضل حیدری۳-ابوالفضل فرزانه۴-احد کسگین تبریزی۵-آرش ترکمانی۶-آرش جهان بخش۷-اسد قربانی۸-اسکندرقادری۹-اصغر اسدی ۱۰-اعظم حضرتی۱۱-اکبر نجفلو۱۲-امیر پور موسی۱۳-امیر قمی ۱۴-امیر مختارزاده ماکویی۱۵-امین رضا خلیلیان۱۶-امین وندنوروز۱۷-اولدوز چرندابی۱۸-آیدین خلفی زنگیر۱۹-آیدین هاشمی۲۰-ایوب شریفی۲۱-ایوز صفری۲۲-بابک چوبدار۲۳-بابک فصیحی۲۴-بابک مددی۲۵-بهروز آراز۲۶-بهنام شیخی سامانلو۲۷-بهنام ناصریان۲۸-پرستو رهنما ۲۹-پرویز رضا بگلو۳۰-پرویز محمدی۳۱-پرویز ناطق۳۲-پریوش دلیر۳۳-تهمینه غلامی۴-توفیق مرتضی پور۳۵-جعفر کیوانچهر۳۶-جلال چاوشیان تبریزی۳۷-جواد بابازاده۳۸-حامد امینی۳۹-حامد مسعودی۴۰-حبیب یزدانی۴۱-حجت سرخمرد۴۲-حسن ارک ۴۳-حسن راشدی۴۴-حسن فیضی۴۵-حسین احمدزاده هرگلی۴۶-حمید قره باغی زاده۴۷-حمید شافعی۴۸-خداویردی کریمی نژاد۴۹-داوود کهنمویی۵۰-دکتر جلیل شربیانلو۵۱-ذکیه ذوالفقاری۵۲-رحیم فرشچی۵۳-رستم رسولی ساعی۵۴-رشید دانشجویی۵۵-رضا حاجیزاده۵۶-رضا بابازاده۵۷-رضا بشارتی۵۸-رضا داغستانی۵۹-رضا رواندوست۶۰-رضا صدر۶۱-رقیه ملککندی۶۲-روح الله رحیم پور۶۳-زهره طاهری ۶۴-زینب کبیری ۶۵-سعید چلبیانی۶۶-سعید دژم پور۶۷-سعید زمهریرلو۶۸-سعید متین پور۶۹-سعید موغانلی۷۰-سلمان سرخمرد۷۱-سمانه رضایی۷۲-سمیه محمدی۷۳-سولماز خانکیشیزاده۷۴-سولماز نوری۷۵-سید کاظم موسوی۷۶-شوکت ابراهیمی ۷۷-صالح عدل۷۸-صالح گرامی فر۷۹-صفر ولیزاده۸۰-صفیه باقری۸۱-صمد صباغ۸۲-طاهر حسین زاده هنویی۸۳-طاهر نقوی۸۴-عادل شاهوردی ۸۵-عادل عباس زاده۸۶-عباد رافتی گرگری۸۷-عباس پوراظهری۸۸-عبدالعزیز عظیمی قدیم۸۹-عسگر قره خانی۹۰-علمشاه بدرخانی۹۱-علی خلیلی۹۲-علی محمدی ۹۳-علی نوری۹۴-علیرضا چاوشیان تبریزی۹۵-علیرضا صرافی۹۶-علیرضا یقینی۹۷-عیسی نظری۹۸-غلامعلی حسینقلی زاده ۹۹-فتانه فرشچی۱۰۰-فخرالدین شکوری ۱۰۱-فرخ غلامی۱۰۲-فرناز حقگو۱۰۳-فرهاد عبدالهی۱۰۴-فریده جلفایی۱۰۵-فریده سادات علینژاد تولون۱۰۶-قادر ابراهیمی ۱۰۷-قربان جلالی سردرود۱۰۸-قیزبس خدابندهلو۱۰۹-کاظم هاشمزاده۱۱۰-کمال ناطق۱۱۱-گلسا خلیل وند ۱۱۲-گۆنش پیرهادی۱۱۳-اللهوردی عظیمی۱۱۴-لیلا حیدری۱۱۵-لیلا موتاب۱۱۶-لیلی بهزاد۱۱۷-مازیار تبریزی۱۱۸-مجتبی رزمی۱۱۹-مجید یعقوب زاده ۱۲۰-محمد ایمانی۱۲۱-محمد پورحسن۱۲۲-محمد خندان۱۲۳-محمد طهماسب پور۱۲۴-محمد عباسپور۱۲۵-محمد محمدی۱۲۶-محمد محمدی ۱۲۷-محمد میاردانلی۱۲۸-محمدتقی ابراهیمی آذر۱۲۹-محمدرضا جدیری۱۳۰-محمود آقایی ۱۳۱-مرتضی خانی۱۳۲-مرتضی نورمحمدی۱۳۳-مرضیه تابان۱۳۴-مسعود حاجیعلیلو یوشانلویی۱۳۵-مسعود دسمالچی۱۳۶-مسعود روغنی۱۳۷-مسعود صدر۱۳۸-مصطفی حاج علیزاده۱۳۹-مقصود قراملکی ۱۴۰-منصور حیدری۱۴۱-مهرنوش احمدزاده۱۴۲-مهریار رزمی ۱۴۳-مهناز اسلامی ۱۴۴-میر محمود یکانی۱۴۵-میراسماعیل یزدانی ۱۴۶-میرحبیب برقی۱۴۷-میکائیل قلیپور۱۴۸-نادر ابراهیمی ۱۴۹-نازی مهدیان۱۵۰-نازیلا هاشمی۱۵۱-ندا پیرایش۱۵۲-نسرین صارمی۱۵۳-نسرین فردوس۱۵۴-نگار مقدم۱۵۵-نگار نوروزی۱۵۶-هادی سودبر۱۵۷-هاشیم اسماعیلی۱۵۸
-هدیه باقری۱۵۹-وحید شیخ بگلو۱۶۰-وحید منادی۱۶۱-ودود پیری۱۶۲-یاسین فرید میدانلار۱۶۳-
یاشار کمالی۱۶۴-یعقوب طالبی۱۶۵-یوسف حضرتی۱۶۶-یوسف نمکی
پشتیبانی جمعی از فعالین سیاسی کرد از بیانیهی فوق
چەند مانگ له ڕاپەڕینی شۆڕشگێڕانەی ئەو دواییانەی خەڵکی کوردستان
و سەراسەری ئێران له دژی دەسەڵاتی کۆماری ئیسلامی تێپەڕیوە.
هاودەنگیی گشتیی خەڵکانی سەراسەری ئێران ئاستەنگیەکی گرینگی بۆ ئەو دەسەڵاتە ڕەشە پێکهێناوە
یەکێک له مەرجە سەرەکیەکانی سەرکەوتنی هەر خەباتێک، گەڵاڵەکردن و ڕوونکردنەوەی ئامانج و داخوازەکانیەتی
لەو پێناوەدا بەرەبەرە ڕیکخراو و کەسایەتیه سیاسیەکان
هەوڵیان داوە ڕوانگەی خۆیان بۆ ئێستا و داهاتووی ئێران له ڕێگای مێدیاوە بۆ
ئەو خەڵکه وەزاڵەهاتووە ڕوون بکەنەوە و سەرنجی کۆمەڵانی خەڵک بۆ بۆچوونەکانی خۆیان ڕابکێشن.
له درێژەی ئەو هەوڵانەدا کۆمەڵێک له دێمۆکڕاسیخوازانی ئازەری له هەڵکەوتی ٧/٩/١۴٠١ و له بەیاننامەیەکدا
(ئەو بەیاننامەیە هاوپێچی ئەو نووسینەیە)
، له ڕوانگەی خۆیانەوە مەبەست و داخوازیەکانی ئەو شۆڕشەیان بۆ بیروڕای گشتی بڵاو کردۆتەوە.
هەڵوێست و داواکاریەکانی ئەوان هەم لەگەڵ باوەڕ و نۆڕمە دێمۆکڕاتیکەکانی جیهانی گونجاوە
و هەم ناوەرۆکی پێشکەوتنخوازانەی هەیە که لەگەڵ دەسەڵاته سەدەی ناوەڕاستیەکانی ئەو ڕێژیمه به تەواوی ناتەبایه
و تەنیا بە ڕوخاندنی ئەو ڕێژیمه دەستەبەر دەکرێ. بەو هۆیانه ئێمه ژمارەیەک له هەڵسووڕاوانی سیاسیی
کورد ناوەرۆکی پێشکەوتووی ئەو بەیاننامەیە هەم وەک ئامرازێکی سیاسیی کاریگەر
بۆ بەرچاوڕوونیی ئێستای خەبات له دژی ئەو دەسەڵاته کۆنەپەرستە
و هەم وەک دەستمایەیەکی بەکەڵک و پڕبایەخ بۆ یاسای بنەڕەتیی داهاتوو له ئێراندا به قابیلی پشتیوانیی دەزانین.
ترجمهی فارسی
چند ماه از قیام انقلابی و آزادیخواهانهی مردم کردستان همگام با سراسر ایران
.علیه حاکمیت جمهوری اسلامی ایران میگذرد
.همبستهگیی مبارزاتیی وسیع خلقهای ایران عرصەهای دوام این حاکمیت سیاه را تنگتر کردەاست
یکی از شروط اساسی موفقیت در هر مبارزەای، فرموله کردن اهداف و مطالبات آن مبارزه
.و شفافیت بخشیدن به آن است
به این منظور احزاب، تشکلها و شخصیتهای سیاسی مبارز کوشیدەاند
خواستهای این انقلاب و چشماندازهای آن را از طریق رسانەها برای مردم به تنگ آمدە تشریح کردە
و کوشش نمودەاند افکار عمومی جامعه را حول مطالبات سیاسی این انقلاب متحد کنند.
در ادامهی این تلاشها جمعی از دموکراسیخواهان آذری( آذربایجان) به تاریخ ٧/٩/١۴٠١ در بیانیەای
.اهداف و مطالبات این قیام را از دیدگاه خود اعلام کردەاند
مواضع و مطالبات مطرح شدە در این بیانیه
هم با باورها و نرمهای دمکراتیک جهانی منطبق است
و هم مضمونی مترقی دارد
که با حاکمیت قرون وسطاییی این رژیم تماما” ناسازگار بودە
و تنها با سرنگونی جمهوری اسلامی قابل تحقق است.
به این دلایل ما جمعی از فعالین سیاسی کرد محتوای مترقی این بیانیه را
هم به مثابه یک ابزار سیاسی مؤثر و روشنگر برای پیشبرد مبارزات جاری علیه این حاکمیت ارتجاعی
.و هم به مثابه شالودەای پرمایه و ارزشمند برای قانون اساسی آیندە ایران قابل پشتیبانی میدانیم
امضاء کنندهگان
١- طاهر علییار ٢- ناصر امیننژاد ٣- دکتر داریوش نویدی ۴- جمیله رحیمی ۵- فریدون میتران ۶- فرهاد سارایی
٧- خلیل غزلی ٨- رسول علیدوست ٩- بهمن علییار ١٠- طاهر برهون ١١- دکتر کامران امین آوە
١٢- خلیل حوارینسب ١٣- جلال ناوە ١۴- محسن رحیمی ١۵- رشید قاضی ١۶- سید ابراهیم حسینی
١٧- یدالله صناعتی ١٨- جمال زارع ١٩- کمال بلوری ٢٠- نسرین دشتی ٢١- علی پیام ٢٢- خدیجه خوشنام ٢٣
- اسعد اعظمی ٢۴- فاروق معمارزاده ٢۵- دارا قریشی ٢۶- حسن ماورانی ٢٧- آزاد مەلی ٢٨- عبدالله امینی
٢٩- محیالدین وکیلی ٣٠- رسول عزیزان ٣١- محمود عزیزی ٣٢- محمد علییار ٣٣- محمد خاکی ٣۴
- دکتر ناصر باباخانی ٣۵- سعید آقایی ٣۶- خالد حسینزادە ٣٧- سالار حیدری ٣٨- کریم ایلخانیزاده ٣٩
- گوران لهونی ۴٠- شهناز قرآنی ۴١- دلشاد دشتی ۴٢- روژین شریفی ۴٣- آزاد سقزی ۴۴- سباستین طاهری ۴۵
- زیور آنامیق ۴۶- حسن کرمانشاهی ۴٧- رحمان خوشابرو ۴٨- پرشنگ فتاحپور ۴٩- محمدرضا پاوەای
۵٠- احمد ربطی (ڕەبەتی) ۵١- پروانه مصطفایی ۵٢- رئوف نادری ۵٣- خیال قادریزاده ۵۴- کامران باپیری
۵۵- هینه لویرسن ۵۶- ژیوار قاضی ۵٧- کاسپار ینسن ۵٨- باوان احمد رسول ۵٩- آلان قاضی ۶٠- اوله صلاحی ۶١
- شورش بهروز ۶٢- سمکو محمودی ۶٣- یوسف پری ۶۴- عبدالرحمان سردشتی ۶۵- حمزه ادیب ۶۶
- زورار بیورانی ۶٧- عمر شیخی ۶٨- محمد جوانرودی (جوانڕۆیی) ۶٩- شکوفه قبادی ٧٠- حسین آذری
٧١- صلای رحیمی ٧٢- طوبی مرادبیگی ٧٣- کۆمەڵەی کورد –
دانسک (انجمن کردی- دانمارکی) با ۴۵ عضو
منبع
تریبون سایت بررسی مسائل جامعه چند فرهنگی ایران
Stockholm Sweden
آدرس تماس: Tribun